Tổng quan quy hoạch Vân Đồn, Quảng Ninh

Khu kinh tế Vân Đồn được quy hoạch khoảng 2.171,33km2 bao gồm diện tích đất tự nhiên khoảng 581,83km², diện tích vùng biển khoảng 1.589,5km². Khu kinh tế Vân Đồn còn được quy hoạch hướng đến là trung tâm kinh tế năng động, tập trung vào du lịch, sản xuất sản phẩm cao cấp và dịch vụ; trung tâm kinh doanh thương mại quốc tế của khu vực.

Vân Đồn ở đâu? Đánh giá vị trí Vân Đồn, Quảng Ninh

Vân Đồn là một huyện miền núi, hải đảo gồm 600 hòn đảo nhỏ thuộc tỉnh Quảng Ninh, Đông Bắc Việt Nam. Vân Đồn cách Hà Nội khoảng 175km, Hải Phòng 80km, Thành phố Hạ Long 50km và thành phố Móng Cái 100km; ngoài ra còn nằm gần Vịnh Hạ Long – di sản thiên nhiên thế giới.

• Phía Bắc và Đông Bắc Vân Đồn giáp huyện Tiên Yên và huyện Đầm Hà (Quảng Ninh)
• Phía Đông Nam giáp huyện Cô Tô (Quảng Ninh) và vịnh Bắc Bộ.
• Phía Tây giáp thành phố Cẩm Phả, TP. Hạ Long (Quảng Ninh) và vùng vịnh Hạ Long.

Trong mối liên hệ vùng, Vân Đồn có nhiều ưu đãi từ hành lang phát triển công nghiệp Hà Nội – Hải Phòng – Hạ Long – Hải Hà – Móng Cái. Đô thị Vân Đồn nằm trong tuyến hành lang phát triển duyên hải Bắc Bộ với những trung tâm phát triển như: TP cửa khẩu Móng Cái; Khu công nghiệp Hải Hà, Trung tâm khai thác than lớn nhất cả nước Cẩm Phả + Cửa Ông, TP.Hạ Long, Khu công nghiệp Cái Lân thuộc TP.Hạ Long cũng mang lại sự phát triển công nghiệp đến gần Vân Đồn hơn.

Vân Đồn cũng đang chiếm giữ vị thế chiến lược tại vùng Đông Bắc Việt Nam với vị trí gần tiếp giáp với Tây Na, Trung Quốc, Hà Nội và vị trí cảng chính Hải Phòng trong khu vực.

Điều kiện tự nhiên, địa lý của huyện Vân Đồn

Vân Đồn có diện tích đất tự nhiên 551,33 km2, gồm 600 hòn đảo lớn nhỏ nằm trong vịnh Bái Tử Long, trong đó có hơn 20 đảo đất có người ở. Lớn nhất là đảo Cái Bầu rộng 303,26km2 (chiếm 55%), trong đó có thị trấn huyện lỵ và 6 xã. Vùng đảo phía ngoài trải rộng 248,07m2 (chiếm 45%) gồm 5 xã đảo. Các đảo đều có địa hình đồi núi, độ cao từ 200 đến 300m (Núi Nàng Tiên ở đảo Trà Bản cao 450 m, núi Vạn Hoa ở đảo Cái Bầu cao 397 m). Về địa lý, Vân Đồn được phân tách thành 2 phần như sau:

• 7 xã, thị trấn trên đảo Cái Bầu (đảo lớn nhất huyện) và các đảo nhỏ phụ cận quanh đảo Cái Bầu ở phía Tây Bắc của huyện bao gồm: xã Ðông Xá, Hạ Long, Bình Dân, Ðoàn Kết, Ðài Xuyên, Vạn Yên và thị trấn Cái Rồng;
• 5 xã thuộc tuyến đảo Vân Hải vòng ra ngoài khơi, ôm lấy rìa phía đông của vịnh Bái Tử Long, là các xã: Minh Châu, Quan Lạn, Ngọc Vừng, Bản Sen, Thắng Lợi.

Tài nguyên đất tại Vân Đồn khá đa dạng, có đủ các loại đất liền, hải đảo, đất mặn và cả thềm lục địa . Đây là điều kiện tốt để quy hoạch và xây dựng phát triển.

Nằm trong vịnh Bái Tử Long, Vân Đồn sở hữu nhiều kỳ quan thiên nhiên kỳ thú từ đảo đá, hang động, bãi tắm đẹp và những di tích lịch sử văn hóa đặc sắc.

Quy hoạch về hệ thống giao thông tại huyện Vân Đồn

Giao thông trong huyện chủ yếu bằng đường thủy đến các đảo. Các công trình giao thông trọng điểm được xây dựng trước đây của huyện như tỉnh lộ 334 dài 31km từ bến phà Tài Xá đến cảng Vạn Hoa, cảng biển Cái Rồng, trên các đảo Trà Bản, Ngọc Vừng, Quan Lạn cũng có những tuyến đường trục chính ô tô đi lại thuận lợi.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tỉnh Quảng Ninh đã chủ động kêu gọi các nhà đầu tư tham gia đầu tư xây dựng hệ thống cơ sở giao thông tại tỉnh trong điều kiện ngân sách công còn nhiều hạn hẹp.

Hàng loạt các công trình giao thông trọng điểm tại Vân Đồn được hình thành như một bước chuẩn bị cho một thời kỳ phát triển vượt bậc. Đó là cao tốc Hạ Long – Vân Đồn và cảng hàng không quốc tế Vân Đồn mới vận hành thương mại vào cuối tháng 12/2018, hay tới đây là dự án cao tốc Vân Đồn – Móng Cái – mắt xích cuối cùng trong hệ thống đường cao tốc nối liền Hà Nội – Hải Phòng – Móng Cái (Quảng Ninh).

Trong tương lai, Vân Đồn sẽ nghiên cứu xây dựng một sân bay trực thăng (taxi trực thăng) ở cụm đảo Cái Bầu, Quan Lạn và Thắng Lợi. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng loại hình thủy phi cơ phục vụ vận chuyển du lịch và hàng hóa, phù hợp với địa hình của Khu kinh tế Vân Đồn.

Về đường bộ, sẽ xây dựng cầu Vân Tiên nối Khu kinh tế Vân Đồn với Khu kinh tế Tiên Yên, gần khu vực Cảng Mũi Chùa, nằm trong mạng lưới đường bộ quốc gia (Quốc lộ 4B). Trong giai đoạn ngoài 2050 xây dựng tuyến đường sắt cao tốc kết nối Khu kinh tế Vân Đồn với các khu vực trong cả nước và quốc tế…

Về đường sắt trên cao, trong giai đoạn 2030 – 2050 sẽ hoàn thành tuyến đường sắt trên cao kết nối các khu chức năng trong khu vực đảo Cái Bầu.

Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội khu kinh tế Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050

Phát triển không gian đô thị

Tổ chức không gian phát triển và phân vùng phát triển đô thị theo hướng linh hoạt, phù hợp với điều kiện phát triển trong từng giai đoạn; phát triển không gian đô thị theo hướng đô thị hiện đại tầm cỡ quốc tế, cụ thể:

• Không gian đô thị đảo Cái Bầu, gồm: Khu kinh tế phía Tây; ven biển phía Bắc; thành phố sân bay – khu thương mại tự do; khu nghỉ mát phức hợp; thị trấn Cái Rồng và bán đảo Cổng chào.
• Không gian đô thị Quần đảo Vân Hải, gồm: Công viên; du lịch nông nghiệp; các khu dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng và hòn đảo du lịch trong tương lai.
• Không gian đô thị trung tâm, gồm: Trung tâm hành chính – đô thị trung tâm Cái Rồng; khu công nghiệp sáng tạo; khu công nghệ sinh học; khu dịch vụ sáng tạo; khu sản xuất tiên tiến và hậu cần; khu chế tạo; khu sân bay; khu thương mại tự do; khu thung lũng công nghệ; trung tâm tài chính; khu tái định cư; trung tâm triển lãm văn hóa; khu du lịch và dịch vụ vui chơi giải trí; cảng biển du lịch và cảng cá và các hồ cảnh quan.

Danh mục các lĩnh vực, dự án ưu tiên đầu tư

Ban hành theo Quyết định số: 1856/QĐ-TTg ngày 27/12/2018 của Thủ tướng Chính Phủ, các lĩnh vực và dự án ưu tiên đầu tư của Vân Đồn trong giai đoạn này sẽ là

Nông nghiệp

• Xây dựng cơ sở chế biến thủy sản công nghệ cao

Công nghiệp, xây dựng

• Xây dựng có sở tái chế chất thải thành năng lượng
• Xây dựng hạ tầng truyền tải điện
• Xây dựng khu công nghiệp công nghệ cao
• Xây dựng tổ hợp Khu công nghiệp Y dược công nghệ cao

Thương mại, du lịch, dịch vụ

• Xây dựng khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có casino đẳng cấp quốc tế
• Xây dựng chuỗi khách sạn cao cấp
• Xây dựng resort thân thiện với môi trường
• Xây dựng cơ sở hỗ trợ du lịch thân thiện với môi trường
• Xây dựng đường đi bộ (trekking/hiking) xuyên rừng
• Xây dựng con đường đi bộ kết nối các điểm du lịch tâm linh
• Xây dựng con đường Di sản Vân Đồn
• Xây dựng sân golf và cơ sở hạ tầng hỗ trợ
• Xây dựng Trung tâm tổ chức nhạc hội
• Xây dựng Trung tâm thương mại, dịch vụ và khu phi thuế quan
• Phát triển Trung tâm trình diễn đa chức năng

Giáo dục đào tạo

• Xây dựng Trung tâm đào tạo nghiệp vụ du lịch (dạy nghề, trung cấp, cao đẳng và/hoặc phân hiệu đại học …)
• Xây dựng Trung tâm đào tạo ngoại ngữ
• Xây dựng Trung tâm đào tạo về sản xuất phim, trình diễn và nghệ thuật (dạy nghề, trung cấp, cao đẳng và/hoặc phân hiệu đại học ..)
• Xây dựng Trung tâm đào tạo về sản xuất phim, trình diễn và nghệ thuật (dạy nghề, trung cấp, cao đẳng và/hoặc phân hiệu đại học ..)

Phát triển kết cấu hạ tầng

• Xây dựng Cung thể thao đa chức năng
• Xây dựng Trung tâm R&D
• Xây dựng cảng biển và hạ tầng phụ trợ
• Xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ chuỗi cung ứng lạnh

Dự án bảo vệ môi trường

• Xây dựng hệ thống thu gom và cơ sở xử lý chất thải

Khu kinh tế Vân Đồn sẽ có 22 dự án ưu tiên đầu tư với tổng số vốn dự kiến lên tới khoảng 10 tỉ USD đến từ cả khu vực nhà nước và tư nhân và theo hình thức công tư kết hợp. Đứng đầu danh sách về mức đầu tư dự kiến là dự án Xây dựng cảng biển (vốn dự kiến khoảng 1-2,5 tỉ USD), Khu phức hợp nghỉ dưỡng cao cấp (1-2 tỉ USD); chuỗi khách sạn cao cấp (1-2 tỉ USD), Trung tâm R&D (300 triệu – 1 tỉ USD)

Quy hoạch sử dụng đất tại huyện Vân Đồn

Cùng với quá trình lập điều chỉnh Quy hoạch chung, hiện nay tại KKT Vân Đồn đã có một số quy hoạch được phê duyệt là quy hoạch phân khu, khu đô thị Cái Rồng, khu phức hợp nghỉ dưỡng giải trí cao cấp Vân Đồn, khu đô thị và cảng phía Bắc đảo Cái Bầu, khu vực đảo Minh Châu – Quan Lạn, khu vực đảo Ngọc Vừng, khu vực đảo Bản Sen. Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 các dự án lớn như: Khu tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng Sonasea Vân Đồn Harbor City tại xã Hạ Long; Phân khu B8 thuộc dự án Con đường di sản Vân Đồn, xã Hạ Long; Khu phức hợp nghỉ dưỡng giải trí cao cấp Vân Đồn; Khu du lịch sinh thái cao cấp Vân Hải tại xã Quan Lạn…

Qua rà soát trên địa bàn KKT Vân Đồn hiện có 124 dự án có sử dụng đất, mặt nước sử dụng vốn ngoài ngân sách. Trong đó có 22 dự án đã hoàn thành, 43 dự án đã giao đất (10 dự án đã chấm dứt); 59 dự án chưa giao đất (19 dự án đã chấm dứt). Tại cuộc họp, đại diện các sở, ngành tham gia ý kiến vào đề xuất của của BQL Khu kinh tế đối với các dự án.

Về đất xây dựng, dự báo đến năm 2040: đất công nghiệp, dịch vụ logistic khoảng 1.500 – 2.000ha; đất xây dựng các khu chức năng đô thị khoảng 4.000 – 6.000ha; đất dịch vụ du lịch khoảng 5.000 – 8.000ha.

Khu vực phía Tây đảo Cái Bầu với lợi thế có sân bay, đường cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái sẽ ưu tiên phát triển thương mại tự do, sản xuất công nghệ cao, dịch vụ hậu cần và đô thị.

Phía bắc đảo Cái Bầu gắn với khai thác cảng biển Vạn Hoa, Mũi Chùa sẽ xây dựng khu đô thị phức hợp, dịch vụ du lịch, công nghiệp, cảng biển.

Phía đông và Nam đảo Cái Bầu sẽ có trung tâm tài chính quốc tế và dịch vụ du lịch chất lượng cao, văn hoá sáng tạo, vui chơi giải trí.

Phía đông quần đảo Vân Hải gồm đảo Trà Bản, Minh Châu – Quan Lạn, Ngọc Vừng, Phượng Hoàng, Vạn Cảnh… sẽ khai thác du lịch biển cao cấp. Các đảo thuộc vườn quốc gia Bái Tử Long được ưu tiên bảo tồn, hạn chế xây dựng và khai thác.

Khu đô thị Cái Rồng sẽ có tổng diện tích 4.826ha, bao gồm thị trấn Cái Rồng hiện nay và một phần diện tích của 2 xã Hạ Long, Đông Xá.

Với mục tiêu quy hoạch khu đô thị Cái Rồng trở thành đô thị trung tâm về kinh tế, chính trị, dịch vụ, du lịch tổng hợp hiện đại xứng tầm là trung tâm đầu não đặc khu kinh tế Vân Đồn. Qua đó, sẽ hình thành 3 trung tâm chính tại các khu vực: Khu vực trung tâm xã Đông Xá; khu vực trung tâm thị trấn Cái Rồng; khu vực giáp ranh thị trấn Cái Rồng với xã Hạ Long, với 9 phân khu đô thị.

Quy hoạch khu kinh tế Vân Đồn phù hợp với chiến lược phát triển biển Việt Nam, nơi đây sẽ trở thành một trong những vùng động lực phát triển kinh tế của Việt Nam, nằm trong nhóm dẫn đầu về thành phố đáng sống của khu vực châu Á, Thái Bình Dương.