Sun Grand City New An Thoi – tiên phong quy hoạch bàn cờ tại đảo Ngọc
Là mô hình quy hoạch không còn quá xa lạ tại nhiều đô thị trên thế giới, thế nhưng tại Việt Nam quy hoạch bàn cờ vẫn chưa thực sự phổ biến và đầu tư bài bản. Tại Nam Phú Quốc, Đô thị đảo Sun Grand City New An Thoi đang tiên phong ứng dụng mô hình siêu khối này.
Quy hoạch bàn cờ là gì?
Quy hoạch bàn cờ ( Superblock ) hay còn gọi là quy hoạch siêu khối là tên gọi chỉ quy hoạch hệ thống giao thông thường gặp ở các thành phố với những con đường cắt nhau vuông góc, tạo thành những ô vuông ( hoặc chữ nhật ) giống như hình một bàn cờ.
Thực tế, quy hoạch giao thông dạng bàn cờ đã ra đời từ thời cổ đại và đã trở thành tiêu chuẩn của thời đại ở các nước khu vực châu Âu. Tại châu Á, một số thành phố lớn ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản cũng được xây dựng theo quy hoạch này.
Ưu điểm của mô hình quy hoạch này đó là đơn giản, thuận tiện trong việc quy hoạch nhà cửa, công trình và tổ chức giao thông, không gây căng thẳng giao thông ở các khu vực trung tâm, tránh ùn tắc, chồng chéo giao thông. Bên cạnh đó, nó cũng giúp tăng cường độ an toàn giao thông cho chủ phương tiện đang lưu thông trên đường. Thêm nữa, với mô hình quy hoạch này, sẽ tạo nên cảnh quan đô thị thẩm mỹ và văn minh hơn.
Đặc biệt, việc quy hoạch các lô đất thành các hình khối theo ô bàn cờ cũng giúp tạo ra một tổ hợp nhiều ngành nghề, lĩnh vực trong cùng một khu đô thị. Diện tích sử dụng là ít nhất nhưng có thể tích hợp nhiều ngành nghề nhất vào cùng một không gian, chính là một giải pháp tuyệt vời để nén đô thị. Điều này, giúp tạo ra hiệu quả kinh tế cao vì có thể giảm diện tích đất sử dụng mà vẫn phát triển của nhiều lĩnh vực, ngành nghề.
Những mô hình quy hoạch bàn cờ ấn tượng trên thế giới
Năm 1867, để giải quyết tình trạng thiếu hụt diện tích đất vì bị giới hạn bởi các bức tường thời trung cổ dẫn đến giao thông ùn tắc, môi trường sống ô nhiễm, dịch bệnh hoành hành – thành phố Barcelona đã có kế hoạch quy hoạch dựa trên ý tưởng về siêu khối ( bàn cờ ). Sau khi thực hiện, mô hình quy hoạch này giúp giảm lưu lượng phương tiện giao thông xuống 21%. Và, Barcelona đã đi vào truyền thuyết bởi đạt được nhiều thành công lớn sau khi quy hoạch lại theo dạng siêu khối như mở rộng các tuyến đường giúp gia tăng các dịch vụ kinh doanh thương mại, mở ra nhiều không gian xanh, không gian cộng đồng…
Nằm ở trung tâm thành phố Barcelona, quận Eixample được coi là hình mẫu kinh điển cho mô hình quy hoạch đô thị kiểu bàn cờ. Tổng diện tích quận có diện tích 7.5 km, đặc trưng bởi những con phố thẳng, dài, đều tăm tắp giao cắt nhau tao thành một mạng lưới ô bàn cờ. Trong mỗi ô bàn cờ, các khu nhà có quy hoạch kiến trúc giống nhau, giống như những khối xếp hình lego được sắp xếp gọn gàng. Ở khu vực trung tâm của mỗi khối kiến trúc, đều có một khoảng không gian trống với diện tích tối thiểu 800 m2 được sử dụng làm sân chơi hay công viên cây xanh cho cụm dân cư sống xung quanh. Chính vì thế, những khối nhà vẫn đảm bảo lượng ánh sáng mặt trời, gió cũng như độ thoáng khí.
Tọa lạc tại Buenos Aires, Argentina, thành phố La Plata được thành lập năm 1882 bởi Dardo Rocha, cũng là một trong hình mẫu điển hình của mô hình quy hoạch siêu khối. Toàn thành phố sở hữu một cấu trúc cơ sở hạ tầng ngăn nắp với những khoảng xanh xen kẽ. La Plata được quy hoạch hình vuông và có những đường chéo xẻ dọc trung tâm, và cứ 6 khối nhà sẽ có một quảng trường hoặc một công viên nhỏ – nơi sinh hoạt, vui chơi của cộng đồng cư dân tại đây.
Seattle – Hoa Kỳ được coi là thành phố đáng sống nhất nước Mỹ, bởi không chỉ những yếu tố về khí hậu, văn hóa, ẩm thực mà còn bởi kiến trúc đô thị văn minh, hiện đại và thẩm mỹ được quy hoạch theo ô bàn cờ.
Bởi những lợi ích mà nó mang lại, cho đến nay, mô hình quy hoạch bàn cờ vẫn là hình mẫu của quy hoạch đô thị tại thành phố lớn ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Quy hoạch bàn cờ tại Việt Nam
Thực tế ở Việt Nam, quy hoạch đô thị bàn cờ đã xuất hiện tại các thành phố lớn như Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh. Hà Nội năm 1945 là một trong những đô thị kiểu mẫu trong khu vực. Với 36 phố phường chia thành các khu buôn bán, thương mại chính trị riêng biệt: Tràng Tiền – Hàng Khay, khu ở của người Pháp. Hệ thống thành phố rộng rãi, quy hoạch theo mạng ô bàn cờ, hệ thống kỹ thuật hạ tầng của phương Tây.
Hay tại Sài Gòn, vào tháng 11/1861, toàn quyền Bonnard đã chỉ thị cho sĩ quan Coffy thiết lập quy hoạch sát nhập Sài Gòn và Chợ Lớn với quy mô 500.000 dân cư trú. Chính quy hoạch này đã xác định các cấu trúc cơ bản đầu tiên của thành phồ với hệ thống các ô bàn cờ thẳng góc, không phân cấp đường xá và hình thành không gian công cộng độc nhất là quảng trường quân sự phía Bắc được bao bọc bởi sông Sài Gòn và nhiều con rạch – kiểu thành phố phòng thủ.
Tuy nhiên, theo thời gian, thì những mô hình quy hoạch này bị thay đổi theo muôn hình vạn trạng, rời xa thể thống nhất. Hiện nay, khu đô thị Phú Mỹ Hưng, là một trong số ít những khu vực trong thành phố HCM được quy hoạch giao thông bàn cờ một cách đồng bộ.
Đây cũng là mô hình quy hoạch đang được một số khu đô thị tại Việt Nam đã và đang định hướng tiếp tục triển khai.
Khu đô thị quy hoạch bàn cờ đầu tiên tại Nam Đảo
Trước thềm trở thành thành phố biển đảo đầu tiên của Việt Nam, Phú Quốc đã gấp rút xây dựng hệ thống trục đường giao thông Nam – Bắc và đường vòng quanh đảo. Cảng hàng không quốc tế, cảng biển quốc tế cũng liên tục được nâng cấp, … tạo nên bộ mặt mới cho Phú Quốc.
Đặc biệt, mới đây, trong quần thể nghỉ dưỡng giải trí tỷ đô tại Nam đảo, đã áp dụng mô hình quy hoạch Superblock tương tự như Barcelona cho dự án khu đô thị đầu tiên của Phú Quốc – Sun Grand City New An Thoi.
Chủ đầu tư Sun Group cho biết, khu đô thị được thiết kế kỹ lưỡng để tối ưu hóa lưu lượng giao thông, giúp người dân dễ dàng tiếp cận không gian xanh cho đô thị, sinh hoạt và thương mại. Các khu dân cư được chia nhỏ nhằm đảm bảo khoảng cách hợp lý giữa nhà ở và các công viên xanh, các tiện ích giáo dục, y tế.
Không gian đô thị còn được đan xen linh hoạt giữa các khoảng xanh, ưu tiên đường cho xe đạp, người đi bộ. Dễ nhận thấy hình ảnh của những tuyến phố đi bộ nổi tiếng ở Việt Nam như Nguyễn Huệ, Hồ Gươm sẽ được tái hiện tại Nam Phú Quốc trong một diện mạo tươi mới.
Đây cũng là giải pháp nhằm kéo dài thời gian tham quan, kích thích nhu cầu mua sắm, gia tăng doanh thu cho các hộ kinh doanh ở Sun Grand City New An Thoi.
Bên cạnh đó, mọi tuyến phố nơi đây đều sở hữu vỉa hè thoáng rộng, khoảng lùi vừa đủ để tôn lên các mặt hàng kinh doanh nằm trong mỗi của hiệu. Những đại lộ giao nhau như ô bàn cờ khiến lưu lượng giao thông dàn đều trên mọi con phố, nên dù ở bất kỳ vị trí nào trong khu đô thị, các căn hộ trong vai trò là homestay, nhà hàng, spa hay trung tâm thể thao mini đều dễ dàng hút khách.
Đặc biệt, có những căn nhà phố sở hữu 2 mặt tiền, mang đến cơ hội kinh doanh “vàng mười” tại trung tâm.
Nhận thấy lợi thế trong quy hoạch bài bản của khu đô thị đảo đầu tiên ở Việt Nam, không chỉ giới đầu tư mà đông đảo người dân Phú Quốc đã sớm săn lùng những căn nhà phố thương mại Sun Grand City New An Thoi ngay khi dự án ra mắt.
Chủ đầu tư Sun Group kỳ vọng Sun Grand City New An Thoi với quy hoạch siêu khối sẽ trở thành hình mẫu đô thị cho toàn đảo, biến Nam đảo không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp thiên nhiên mà còn bởi không gian sống lý tưởng cho cả cư dân và khách du lịch.
Chi tiết dự án: Sun Grand City New An Thoi